Artykuły branżowe

Od kilku lat narzekamy, że kolejka oczekujących na operację zaćmy jest bardzo długa, a zapisy są na 2 lata do przodu. Sytuacja była tak zła, że część pacjentów rezygnowała z usług NFZ i operowała się w Czechach lub w komercyjnych placówkach w Polsce.

Ministerstwo Zdrowia już od kilku lat prowadzi ewidencję tych opóźnień w leczeniu pod nazwą „Listy Oczekujących”. Jest to specjalny serwis internetowy dostępny pod adresem: http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/listy-oczekujacych/

Na stronach serwisu prezentowane są dane o liczbie oczekujących, czasie oczekiwania i liczbie obsłużonych pacjentów w każdej placówce w Polsce.

Od początku 2018 roku firma SGA codziennie zapisywała informacje publikowane na stronach List Oczekujących. Analiza publikowanych tam danych budzi zdziwienie i ciekawe pytania.

Przez pierwszą połowę 2018 roku, a pewnie i wcześniej, liczba i czas oczekujących była stała. W skali kraju, miesiąc w miesiąc, na operację zaćmy czekało ponad 470 000 chorych. Średni czas oczekiwania wynosił ponad 600 dni! Miesięcznie szpitale raportowały, że obsłużyły i skreśliły z list oczekujących ok. 23 000 pacjentów.

Pomimo comiesięcznego skreślania z list 23 000 pacjentów, kolejka nie skracała się, ale i nie wydłużała. Wynikało z tego, że 23 000 pacjentów obsłużonych miesięcznie zapewnia chwiejną równowagę na rynku: tyle samo pacjentów zapisywało się do kolejki, co było z niej usuwanych. Czyli na bieżąco „wyrabialiśmy się”, a kolejka była jedynie zaszłością historyczną. Zwiększenie przez NFZ nakładów na zaćmę powinno spowodować zwiększenie miesięcznej liczby operowanych ponad 23 000 i w efekcie stopniowo rozładować kolejkę.

Rzeczywiście! Od lipca 2018 coś drgnęło! Pojawiły się obietnice pieniędzy z NFZ, obsługiwano więcej pacjentów. Serwis NFZ prezentował stopniowo malejącą liczbę oczekujących. Z początkowych 470 000 oczekujących na początku 2018 roku, w lutym 2019 pozostało 350 000. Wygląda na niebywały sukces. W ciągu 8 miesięcy zmniejszono kolejkę o 120 000 oczekujących (spadek o 25%). Czyli średnio miesięcznie ubywało z kolejki 15 000 pacjentów.

Zmiana liczby oczekujących na operację zaćmy w Polsce od marca 2018 do stycznia 2019 r.

Wspaniale! Ciężka praca przynosi efekty. Tylko coś tu nie gra!

Czas oczekiwania nie zmienił się. Nadal wynosi ponad 600 dni. Jak to możliwe?

Liczba pacjentów obsługiwanych i skreślanych z list co miesiąc wzrosła z 23 000 do 26 000. To znaczy, że przez 8 miesięcy dodatkowo skreślono z list jedynie 24 000 oczekujących w całej Polsce! Obsłużono tylko 24 000 pacjentów, a w tym czasie z listy oczekujących zniknęło 120 000! Jak to możliwe?

Skrócono kolejkę oczekujących o 25%, a czas oczekiwania nadal wynosi ponad 600 dni! Tu konieczne jest wyjaśnienie. Przez czas oczekiwania rozumiemy średni czas, który upłynął od zapisania się w rejestrze do faktycznej daty zabiegu. Po przeznaczeniu dodatkowych funduszy na zaćmę przez NFZ, poszczególne jednostki zapraszały pacjentów zaczynając od czekających najdłużej, więc czas oczekiwania powinien się znacząco skrócić, a tak się nie stało. Jak to możliwe?

Być może usunięto pacjentów kiedyś zapisanych i nie skreślonych na czas. Może pacjent zapisał się w dwóch jednostkach naraz. Ale przy czasie oczekiwania trochę ponad 600 dni musiał to zrobić w 2017 roku. NFZ już wtedy mierzył centralnie długości kolejek w każdej jednostce; przynajmniej tak mówił. Wygląda na to, że 75% zapisanych pacjentów to nieprawda. Nikt z nich na nic nie czekał.

Wracając do tytułowego pytania. Realnie kolejka oczekujących drgnęła bardzo nieznacznie. Zaopatrzono 24 000 ponad plan. Reszta, czyli 75% z 120 000 usuniętych z listy oczekujących, to tylko porządki w papierach, a nie żadna pomoc medyczna. Tak to wygląda na podstawie liczb prezentowanych przez NFZ.

Pozostają trzy zasadnicze pytania:

• Po co wydaje się pieniądze na serwis prezentujący błędne dane?
• Czy NFZ zna realne dane, czy planuje swoje działania na podstawie błędnych informacji?
• Dlaczego wprowadza się w błąd pacjentów i lekarzy co do realnego stanu operacji zaćmy w Polsce?

I na koniec jeszcze uwaga. NFZ prowadzi kilkadziesiąt różnych list oczekujących. Czy są równie wiarygodne?

Codziennie aktualizowany stan kilku wybranych kolejek dostępny jest pod adresem

https://www.sga.waw.pl/kolejka

Ikonka z trzema kreskami w prawym górnym rogu pozwala na wybór kolejki.

Raport przystosowano do prezentacji na smartfonie.